Gjuhët e shenjave dhe gjuhët e folura

Gjuhët e shenjave ndryshojnë dukshëm nga gjuhët e folura në disa mënyra, por të dyja modalitetet janë po aq të vlefshme si mjete komunikimi. Nuk është e justifikueshme që njëri modalitet të jetë inferior ose superior ndaj tjetrit.

Një mendim i gabuar për gjuhët e shenjave është se ato përdorin gjestikulacionin ose pantomimën. Por ja që nuk është kështu. Ashtu si gjuhët e folura, gjuhët e shenjave kanë fjalor konvencional dhe kanë treguar se kanë sisteme komplekse gramatikore. Gjuhët natyrore të shenjave nuk janë shpikur nga dikush por kanë evoluar mes personave të shurdhër. Po ashtu, gjuha e shenjave nuk është paraqitje vizuale e një gjuhe të folur. Gjuha e shenjave nuk nënkupton germëzimin e të gjitha fjalëve me duar shkronjë për shkronjë dhe shpesh gjuhët e shenjave përdorin rend të ndryshëm në krahasim me fjalët e gjuhës së folur. Gjuhëve të shenjave nuk u mungon asgjë dhe mund të përdoren për të shprehur çdo ide apo koncept të imagjinueshëm. Në këtë kuptim, gjuhët e shenjave nuk kanë nevojë të zhvillohen.

Gjuhët e folura dhe gjuhët e shenjave ndryshojnë nga njëra-tjetra sa i përket modalitetit që ato e përdorin. Gjuhët e folura e përdorin kanalin auditor-vokal, ndërsa gjuhët e shenjave janë gjuhë vizuale-gjesturale. Ashtu sikurse fjalët në gjuhën e folur të cilat shpesh mund të ndahen në njësi të vogla (për shembull, tingujt e fjalës) edhe shenjat përbëhen nga njësi më të vogla strukturore të tilla si forma e dorës, orientimi, lëvizja dhe vendi i artikulimit të shenjës, si dhe elementet jo-manuale siç janë shprehjet e fytyrës. Gramatika e gjuhëve të shenjave përdor shprehjet e fytyrës dhe lëvizjet e trupit dhe e përdor hapësirën para dhe përreth personit që bën shenja në mënyrë specifike. Gjuhët e shenjave nuk duhen ndryshuar për t’u përshtatur me strukturën e një gjuhe të folur. Gjuhët e shenjave duhet të respektohen si gjuhë natyrore në kushtet e tyre.

Referenca:
Working Together – Manual for Sign Language Work within Development cooperation.
<https://slwmanual.info/#chap_2_2a> 24.9.2017